نقش والدین در خودباوری نوجوانان

خودباوری اصطلاحی است که امروزه در جامعه‏شناسی، روان‏شناسی و علوم تربیتی به کار می‏رود و منظور از آن، یک حالت مثبت روحی و روانی است که در نتیجه، احساس ارزشمندی در نفس انسان پدید می‏آید و او را آماده می‏سازد تا از طریق بهره‏گیری از لیاقت‏ها و توانمندی‏هایی که دارد، وظایفی را که برعهده اوست، به انجام برساند و در این راه، از مشکلات و موانعی که پیش می‏آید هراسی به دل راه ندهد.خودباوری یعنی نوجوان بتواند با اعتماد به نفس کامل فکر کند، بیندیشد و بیازماید، یعنی جوان دانش آموخته شده (به هر طریق) را با موج تجربه درهم آمیزد و به سوی پیشرفت حرکت کند. در واقع، خودباوری یعنی شایستگی برای رویارویی با چالش‌های بزرگ زندگی و داشتن لیاقت سعادت.

نوجوانی که خودباوری دارد، بهتر می‌تواند زندگی کند، با دیگران رابطه برقرار کند و فردی خلاق و پویا باشد و در نتیجه، آسیب‌پذیری او کمتر است. چنین فردی احساس مسوولیت می‌کند و خود تصمیم می‌گیرد که به دیگران در صورت لزوم کمک کند، به پیشرفت‌ها‌یش افتخار می‌کند و گاهی از خود تعریف می‌کند. با موفقیت‌ها‌ی تازه با اطمینان برخورد می‌کند و از صحبت‌های حاکی از انتقاد از خود، هراس زیادی ندارد و رفتارهای نامناسب خود را مورد بازنگری قرار داده و سعی می‌کند آنها را به نحو مطلوبی تغییر دهد. در خانواده‌ای که صمیمت و مهربانی وجود دارد، نوجوان می‌تواند هم ثبات خودپنداری را حفظ کند و هم موجب تغییرات مطلوب در شخصیت خود شود. همچنین با اطمینان به شخصیت خود، به رویارویی با مشکلات برخیزد.

از جمله‌ی‌ جدیدترین‌ نظام‌های‌ حزبی‌، نظام‌ تک‌حزبی‌ است‌ که‌ اولین‌ بار در قرن‌بیستم‌ به‌ وسیله‌ی‌ فاشیست‌ها و سپس‌ مارکسیست‌ها و نازیست‌ها به‌ کار گرفته‌ شد...مهم‌ترین‌ خصیصه‌ی‌ این‌ نظام‌ حزبی‌ (تک‌حزبی‌) نظامی‌ است‌ که‌ فقط‌ تنها یک‌ حزب‌ بر کلیه‌ی‌ ابعاد زندگی‌ سیاسی‌، اقتصادی‌ و فرهنگی‌ سایه‌ افکنده‌ است‌ و اجازه‌ی‌مشارکت‌ و فعالیت‌ قانونی‌ دارد.

حزب رستاخیزاز جمله‌ی‌ جدیدترین‌ نظام‌های‌ حزبی‌، نظام‌ تک‌حزبی‌ است‌ که‌ اولین‌ بار در قرن‌بیستم‌ به‌ وسیله‌ی‌ فاشیست‌ها و سپس‌ مارکسیست‌ها و نازیست‌ها به‌ کار گرفته‌ شد. حزب‌ واحد یا نظام‌ تک‌ حزبی‌، به‌ این‌ جهت‌ از نظام‌های‌ دیگر و همچنین‌ حزب‌ مسلط‌ جدا می‌شود که‌ در چنین‌ نظامی‌ رقابت‌ آراء احزاب‌ مختلف‌ مردود است‌؛ در حالی‌ که‌ در نظام‌ با حزب‌ مسلط‌، به‌ احزاب‌ دیگر اجازه‌ی‌ فعالیت‌ داده‌ می‌شود، ولی‌ حزب‌ مسلط‌ آن‌قدر قوی‌ است‌ که‌ نقش‌ احزاب‌ دیگر در انتخابات‌، بسیار کم‌رنگ‌ به‌ نظر می‌رسد.بنابراین‌ مهم‌ترین‌ خصیصه‌ی‌ این‌ نظام‌ حزبی‌ (تک‌حزبی‌) نظامی‌ است‌ که‌ فقط‌ تنها یک‌ حزب‌ بر کلیه‌ی‌ ابعاد زندگی‌ سیاسی‌، اقتصادی‌ و فرهنگی‌ سایه‌ افکنده‌ است‌ و اجازه‌ی‌ مشارکت‌ و فعالیت‌ قانونی‌ دارد.

مردم‌ در انتخابات‌ با یک‌ نظام‌ تک‌ حزبی‌ یا می‌توانند رأی‌ بدهند یا ندهند، چرا که‌ نامزدهای‌ معرفی‌ شده‌، از سوی‌ حزب‌ واحد را یا قبول‌ دارند یا نه‌ و به‌ همین‌ شیوه‌، برنامه‌ی‌ حزب‌ و سیاست‌های‌ در نظر گرفته‌ شده‌ی‌ رهبر حزب‌ را. از آن‌جا که‌ حزب‌ و نظام‌ حزبی‌، خود محصول‌ شرایط‌ اجتماعی‌ سیاسی‌ یک‌ کشور بوده‌ و رابطه‌ی‌ نزدیکی‌ بین‌ نظام‌ حزبی‌ و نظام‌ سیاسی‌ برقرار است‌، می‌توان‌ حزب‌ واحد را نماد دولت‌های‌ تمامیت‌خواه‌ (توتالیتر) اعم‌ از چپ‌ یا راست‌ دانست‌.

ظهور هر حکومت، بر پایه ذهنی جامعه استوار است. به عبارت دیگر، شکل‌گیری خارجی یک حکومت بر شکل گیری بنیان‌های ذهنی سازگار و پشتوانه‌های مورد باور مردم همراه است. حتی اگر حکومتی با قهر و غلبه، بساط سلطه خویش را بر جامعه استوار سازد، برای تداوم بقا و ادامه حیات خویش به پذیرش اقشار نسبتاً فراگیر جامعه متکی است.

اصولاً معادله قدرت سیاسی در جامعه دو طرف دارد: حکومت کنندگان و حکومت شوندگان. به محض آنکه حکومت‌کنندگان یا فرمانروایان در صدد اعمال اراده خود بر فرمانبران و حکومت شوندگان بر می‌آیند، در اینجا مسأله «مشروعیت» یا مجوز اعمال قدرت مطرح می‌شود.مشروعیت را برخی «توجیه عقلی اعمال قدرت حاکم» دانسته‌اند (لاریجانی،1373، ص9) برخی دیگر از نویسندگان، مشروعیت را از دو زاویه مورد بررسی قرار داده‌اند: مشروعیت در ناحیه حاکمان و اعمال کنندگان حاکمیت و مشروعیت در ناحیه حکومت شوندگان و پذیرندگان حاکمیت (رجایی، 1369، ص 9-2 و لاریجانی، همان، ص 10). به رغم وجود دو جنبه بحث در مسأله «مشروعیت»، با توجه به تفاوت ماهیت حکومتها و اجتماعات، می‌‌توان بر استقلال جنبه‌های مزبور از یکدیگر تأکید داشت؛ به عبارت دیگر، می‌توان گفت در بحث از حکومت‌هایی که بر پایه غلبه و استیلا شکل می‌گیرند، یا به هر حال منبع مشروعیت خود را در جایی فراتر از جامعه جستجو می‌کنند، مسأله مشروعیت نیز عموماً از دیدگاه حکومت کنندگان مطالعه می‌شود و در مقابل، در حکومت‌های دوران جدید که بازتابی از جامعه تلقی می‌شوند و منبع مشروعیت آنها در درون جامعه جستجو می‌شود، مسأله مشروعیت عموماً از دیدگاه مردم و حکومت شوندگان قابل بحث و بررسی است (عباس زارع، 1380، ص 23).

همچنین در این تحقیق مراد از «مشروعیت» (legitimacy)، تقسیم این پدیده به مشروعیت الهی و مشروعیت مردمی‌نیست؛ چه‌این امر بر پایه تقسیم لغوی صورت می‌گیرد و مناقشات لفظی در این تحقیق جایی ندارد. آنچه مهم است این است که منبع مشروعیت و حقانیت حاکمیت متصل به کجاست و به کدام دستاویزها در می‌آویزد تا پذیرش و اطاعت مردم را از فرامین و نواهی خود به همراه داشته باشد؟ سخن آخر آنکه، مشروع بودن یک حکومت از “عمل صالح” آن ناشی نمی‌شود؛ هر چند ممکن است عمل یک حکومت بر نگرش مردم نسبت به مشروعیت یک نظام تأثیر مثبت یا منفی بگذارد.

چکیده:
این مقاله با عنایت به ابعاد و بینش نظری های فمینستی، پیوند اجتماعی وفشار اجتماعی درصدد است با یک الگوی تلفیقی، تبیین مقایسه ای رفتارهای بزهکارانه نوجوانان دختر و پسر را با تاکید بر نظریه فشار عمومی آگنیو و تست تجربی آن در شهرهای بابل و نوشهر مدل نظری پژوهش را در حد امکان آزمون کند. این کار بایک پرسشنامه تست شده(پیش تست و نهایی) و دارای روایی قابل اعتماد در ابعاد مختلف متغیرهای مستقل و وابسته در تابستان 1386 در شهرهای فوق آزمون شده است. حجم نمونه مورد مطالعه 300 نفر از نوجوانان دختر و پسر هستند که به ازای هر شهر 150 نفر در نظر گرفته شده است. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها و مدل ارائه شده از نظر اندازه‌گیری و ساختار روابط میان متغیرها از نرم افزارهای آماریSPSS و LISREL و Stat Graphics Plus استفاده شده است. نتایج بدست‌آمده ناشی از مقایسه متغیرهای پیش‌بینی‌کننده در فرضیه‌های علی و مقایسه‌ای براساس روش تحلیل مسیر و تحلیل رگرسیونی و الگوی معادلات‌ساختاری و مقایسه میانگین‌های دو گروه مستقل پارامتری (t) آماری حاکی از این است‌که، اولاً بزهکاری به میزان قابل ملاحظه وجود دارد و معرف‌های بزهکاری به استناد الگوی لیزرل اعتبار لازم را دارند و ثانیاً میزان بزهکاری دختران و پسران اختلاف معنی‌داری دارد و ثالثا در بین متغیرهای هشت‌گانه مستقل که وارد معادله شده‌اند به ترتیب اثرگذاری کل بر متغیر وابسته عبارتند از: 1) مشکلات روابط همسایگی 2) مشکلات‌خانوادگی 3) عدم کنترل‌خانوادگی 4) تنش رفتاری 5) روابط منفی با بزرگ‌سالان 6) دل‌بستگی به دوستان بزهکار 7) تجربه وقایع منفی 8) آنومی و آشفتگی رفتاری.

زندگینامه:

آلن تورن در 1929 در فرانسه به دنیا آمد.پدرش پزشکی بود که تبارش جد اندر جد به حرفه پزشکی اشتغال داشتند.با آنکه ابتدا به اکول نرمال سوپریور رفت و قرار بود بعد از گرفتن لیسانس به تحصیلش ادامه دهد،از سنت خانوادگی دست برید و در معدن زغال سنگی در شمال فرانسه به کار پرداخت.این تجربه او را به جامعه شناسی علاقمند کرد و در 1950 به ژرژ فرید من جامعه شناس در مرکز ملی پژوهش علمی فرانسه پیوست.نخستین کار مهم پژوهشی تورن،بررسی وضعیت کار در کارخانه خودروسازی رنو در پاریس بود که در 1955 منتشر شد.اثر مهم بعدی او،یعنی جامعه شناسی کنش،10سال بعد به چاپ رسید.در1952 تورن فرانسه را به قصد آمریکا ترک کرد تا با تاکت پارسونز و پل لازارسفلد کار کند.همچنین او در دانشگاههای مختلف آمریکا،از جمله یو.سی.ال.آ،تدریس کرده است.این امر او را به یکی از جامعه شناسان فرانسوی انگشت شماری تبدیل کرده است که جامعه شناسی آمریکا را از درون می شناسند.آلن تورن جامعه شناسی است سخت متاثر از رویدادهای ماه مه 1968پاریس.او در مقام مدرس دانشگاه نانتر می دید که کنش سیاسی دانشجویان دیگر عملی واکنشی نیست و دیگر در محدوده شکل های سیاسی و رابطه موجود قدرت نمی گنجد.به شکلی از رفتار تبدیل شده که وجه تمایزش خصلت دگرگون کننده آن است.

بررسی جامعه شناختی نقش دین در جامعه مدنی خرداد ماه 1384 تالار کتابخانه حسینیه ارشاد و موسسه غیر دولتی چارسوق اندیشه، میزبان دکتر احمد صدری استاد جامعه شناسی دین و رییس گروه جامعه شناسی دانشگاه لیک فورست (شیکاگو) آمریکا بود. وی که با تلقی های جدید و جامعه شناختی از تقسیم بندی روشنفکران در چند ساله گذشته، مشهور شده در این سخنرانی در جمع دانشجویان و علاقمندان علوم اجتماعی، ضمن ارائه یک سنخ شناسی تازه از رابطه دین و جامعه و نیز تقسیم بندی جدیدی از روشنفکران، به بررسی جامعه شناختی نقش دین در جامعه مدنی و وضعیت آینده ایران مردمسالار پرداخت. در تابستان امسال ترجمه مجموعه مقالات وی در روزنامه دیلی استار لبنان تحت عنوان "آخر الزمانی در همین نزدیکی" توسط انتشارات کویر به چاپ خواهد رسید. همینطور کتاب "جامعه شناسی روشنفکران بروایت ماکس وبر" او که جایزه کتاب سال را در آمریکا از آن خود ساخت و توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد منتشر شده نیز با مقدمه ای جدید توسط دکتر احمد اشرف توسط همان انتشارات در اختیار خوانندگان قرار خواهد گرفت.

مقدمه

دغدغه تنزل روابط اجتماعی از جمله موضوعاتی است که به کرات در جامعه شناسی کلاسیک و معاصر به چشم می‌خورد. شاید بتوان به تعبیر‌ی گفت که تولد جامعه شناسی معلول نگرانی مربوط به روند رو به تنزل روابط اجتماعی در نتیجه صنعتی شدن و آغاز مدرنیته بوده است. جامعه شناسان اولیه در باره انتقال از گمان شافت به گزل شافت (تونس 1887) و یا در مورد تاثیر زندگی شهری بر حیات انسانی (زیمل1903) نظارت فراوانی ابراز داشته‌اند. به نظر زیمل فرایندههایی نظیر تقسیم کار فزاینده؛ عقلانیت مفرط؛ سلطه روز افزون و … سبب پیدایش دلزدگی و احتیاط در روابط اجتماعی موجود در کلان شهر شده است. به موازات افزایش افراد؛ روابط چهره به چهره کار کرد خود را از دست داده و جای خود را به نوع دیگری از روابط می‌دهند..به اعتقاد زیمل؛ نتیجه چنین شرایطی؛ ناپایداری روابط و کاهش اعتماد اجتماعی است (شارع‌پور، 1379، 15).

یکی دیگر از پیامدهای تنزل روابط اجتماعی به خطر افتادن تولید کالاهای عمومی است، منظور از کالاهای عمومی منابعی است که تمامی اعضای جامعه می‌توانند از آنها بصورت رایگان استفاده کنند؛ (مثل، حکومت دمکراتیک، امنیت اجتماعی، کمکهای اقتصادی و اطلاعات).پس زندگی جمعی و پیوندهای فعال و پویا میان اعضای اجتماع می‌تواند موجبات رفاه و خوشبختی جامعه را فراهم نماید که این پیوندها را با عنوان سرمایه ی اجتماعی می‌شناسند؛ سرمایه ی اجتماعی یعنی اعتماد و شبکه‌‌های تعاملی که می‌تواند با تسهیل اقدامات هماهنگ؛ کارائی گروه را در دستیابی به برخی اهداف خود بهبود بخشد. نقش چشمگیر سرمایه ی اجتماعی و نحوه حضور آن در زندگی‌کنشگران اجتماعی بعنوان راه حلی برای مشکل تولید کالاهای عمومی، توجه بسیاری از جامعه شناسان از جمله جیمزکلمن، پی یوبوردیو، راپرت پاتنام و فرانسیس فوکویاما را به خود جلب کرده است (همان، 16و15).

بخشی از جملات برگزیده مطالب کتاب

‹‹ هبوط انسان باین معنی که انسان محکوم است که در زمین با رنج و تلاش و جنگ زندگی کند تا خود را از گناه بشوید و به خدا بپیوندد اصل دیالکتیک انسانی را نشان می دهد ››.

‹‹ از قرآن چنین بر می آید که انسان یک اراده ی آزاد و مسئول است در پایگاهی میانه ی دو قطب متضاد – خدا و شیطان -...››

‹‹ درد تفکر فلسفی یک درد تازه است. به میزانی که زندگی مرفه تر می شود سوالات فلسفی جدّی تر مطرح می گردد. ››

‹‹ تمام تاریخ اسلام،زرتشت،بودا و تائوئیسم بر اساس تضاد است.جنگ میان دو قطب متضاد،که تاریخ را می سازد.انسان از روح خدا و لجن ساخته می شود.تاریخ نیز متولد و جنگ آغاز می شود و در طول تاریخ ادامه می یابد تا به آخرالزمان می رسد.این دیالکتیک است. و... ››